Borsada işlem yapmaya başladıktan sonra kısa bir sürede birçok farklı terim ile karşılaşırken, bu terimler içerisinde en çok tahtacı terimi ilginç gelecektir. Çünkü tahtacı bazen borsa ile alakasız gibi görülse de borsa piyasasında çok önemli bir yere sahiptir.
Borsada Tahtacı Nedir?
Hisse senedi piyasasında sık karşılaşılan bir terim olması ile birlikte tahtacı (spek), alış/satış arasındaki ilişkinin yer aldığı tahta üzerinde çalışan kişidir. Yani farklı bir tanım açısından bakılırsa, borsada spekülatör denilen kişi alış/satış işlemlerinin işlendiği tahtayı yapan kişidir. Tahta yapan kişi, borsanın alım/satım işlemlerini düzenleyen ve yatırımcılara bağlı olarak istediği şekilde pay maliyetini düşürüp yükselten kişidir.
Aslında borsada tahta ile tahtacı terimleri birbirine sıklıkla karıştırılsa da tahta bu piyasanın en eski kavramlarından birisidir. Çünkü son yıllarda borsa işlemlerinin neredeyse tümü internet üzerinden yani dijital ortamda gerçekleştirildiği için artık tahta terimi pek bilinmese de halen önemli bir yere sahiptir. Zira dijital platforma geçiş gerçekleştirilmesinden önce piyasada yapılan tüm alım ve satım işlemleri tahta üzerinde gerçekleştirilirdi. Bu bağlamda da insanlar piyasadaki işlemleri tahta üzerinde takip edebildiği için spek bu işlemleri düzenleyen kişi olarak önemli bir göreve sahipti.
Borsada Tahtacı Kime Denir?
Günümüzün hisse senedi piyasasına bakıldığında tüm işlemler artık dijital ortamda gerçekleştirildiği için tahtı ve tahtacı terimleri kısmen değişimler yaşamıştır. Normal koşullarda borsa piyasasında şirket hisse senetlerinde işlem sağlanabilmesi için yasal şartların mutlaka yerine getirilmesi gerekir. Çünkü bu durumda yasal koşulları yerine getirmemiş olan hisse senetlerinin alım/satım işlemleri yapılamaz ve bu durumda da tahta kapanması ile karşılaşırlar.
Borsada tahta kapanması kavramına bakıldığında, yasalara uygun bir şekilde işlemeyen hisse senetlerinde tahta kapanması ile karşılaşılır. Bu işlemden sorumlu kişiler tahtacılar değildir. Tahtacılar hisse senedi üzerinde yüklü işlemler yaparak, yön tayini yapan büyük fonlar veya yüksek bütçeli yatırımcılardır.
Bu noktaya kadar ki her ayrıntı ile birlikte borsada tahtacı kime nedir sorusu için tahtanın üzerinde alım/satım işlemlerinin düzenlenmesini sağlayan, hisse senetlerinin total fiyat rakamlarına bağlı olarak fiyatlarında aşağı veya yukarı hareket gerçekleştiren kişiler tahtacı olarak adlandırılır. Buna bağlı olarak borsa piyasasında tahtacı çok önemli bir konuma sahip olmakla birlikte hisse senetlerinde istediği gibi hareket sağlayabilir. Yani piyasada tahtacı çok güçlü ve özgür bir alım/satım potansiyeline sahiptir.
Tahtacı piyasada aslında bir nevi spekülatör konumunda bulunmaktadır. Bir seans içerisinde hisse senedi fiyatlarında alış ve satışlara göre rakamlar sürekli değişir. Çünkü hisse senetleri için düşük ve en yüksek fiyatı veren kişilere bağlı olarak hisse senedi fiyatları belirlenir. İşte bu kişiler borsada spekülatör olmakla birlikte piyasadaki yatırımlar açısından da en önemli belirleyici kişiler arasında bulunmaktadırlar.
Günümüzün Borsasında Tahtacı Kimdir?
Eskiden borsa piyasasında fiziki olarak işlem gerçekleştirilen bir konum ve gerçekten işlemlerin birebir olarak not edildiği bir tahta sistemi yer alırdı. Bu nedenle borsa piyasasında speklik kimin tarafından yapılıyor net bir şekilde görülebilirdi. Günümüzün borsa piyasasında tüm işlemler dijital sisteme aktarılmış olduğu için artık piyasadaki tahtacının kim olduğu bilinmemektedir.
Günümüzün dijital borsa piyasasına bakıldığında tahtacı halen önemli bir göreve sahip olmakla birlikte bu görevi gizli bir şekilde yürütmektedir. Çünkü güncel olarak borsa piyasasında dijital işlemlerde alış/satış fiyatları fiziki tahtalar yerine dijital tahtalara işlenirken, bu fiyatların belirlenmesi aslında günümüzde yapay zekalar tarafından dahi sağlanmaktadır.
Her hisse senedinin tahtacısı farklı olabilir veya bir tahtacı birden fazla hisse senedinde işlem yapıyor olabilir. Tahtacılar günümüzde Spek veya Spekülatör olarak da ifade edilmektedir. ”Bu hissenin speki nerede” veya ”senin gibi spekin” şeklinde yatırımcılardan çok sayıda yorum görmek mümkündür. Burada bahsi geçen spek kelimesi tahtacıya işaret etmektedir.
Tahtacıların spekülatör konumunda bulunması her hisse senedi için geçerli bir kavram değildir. Bazen bir hissede birden fazla spekülatör olabilir ancak en büyük pay sahibi burada tahtacı olarak kabul edilmektedir. Diğer yüklü işlemler ile fiyatlara yön verenlere ise spekülatör denilmektedir.
